TELOGEEN EFFLUVIUM

Telogeen effluvium – plotseling haarverlies als signaal van verstoring

Merk je dat je ineens veel meer haren verliest tijdens het borstelen of wassen? Blijven er haren achter op je kleding of kussen? Dan zou het kunnen gaan om telogeen effluvium – een reactie van het lichaam op een verstoring van het interne evenwicht, ook wel homeostase genoemd.

Wat is telogeen effluvium?

Telogeen effluvium ontstaat wanneer een groot deel van het haar voortijdig de groeifase verlaat en overgaat naar de rustfase (de telogene fase). Dit leidt tot plotseling haarverlies over het gehele hoofd. Het is een van de meest voorkomende vormen van haaruitval, zowel bij vrouwen als bij mannen, en treedt vaak 3 maanden na de triggerende gebeurtenis op. Het goede nieuws? In de meeste gevallen is het volledig omkeerbaar.

De drie fasen van de haargroeicyclus

De levenscyclus van het haar verloopt asynchroon – wat betekent dat niet al het haar tegelijk groeit of uitvalt. De drie fasen zijn:

• Anagene fase (groeifase): ca. 80% van het haar, duurt 4–6 jaar, haar groeit actief.

• Catagene fase (overgangsfase): ca. 1–3% van het haar, enkele weken.

• Telogene fase (rustfase): ca. 15% van het haar, duurt ca. 3 maanden, waarna het haar uitvalt.

Telogeen effluvium betekent dat te veel haren tegelijk in de telogene fase terechtkomen en vervolgens uitvallen.

Mogelijke oorzaken van telogeen effluvium

1. Ziekte en infecties

Hoge koorts, virale infecties, tekorten aan elektrolyten en het gebruik van medicatie tijdens ziekte kunnen het lichaam zwaar belasten, waardoor de haarcyclus wordt verstoord.

2. Ernstige stress

Stress verhoogt de productie van cortisol en prolactine, wat de haargroeiprocessen onderdrukt. Daarnaast leidt stress tot oxidatieve stress en ontstekingsprocessen in de haarfollikels, wat kan leiden tot blijvend haarverlies.

3. Onjuiste voeding en tekorten

Diëten met te weinig calorieën, slecht uitgebalanceerde eliminatiediëten (zoals veganistisch of glutenvrij) kunnen tekorten veroorzaken aan o.a.:

• Vitamine B12

• Vitamine D3

• Ferritine (ijzer)

• Foliumzuur

4. Beschavingsziekten

Chronische ziekten zoals diabetes, schildklieraandoeningen, bloedarmoede of eetstoornissen (zoals boulimia) hebben een negatieve invloed op de haargroei.

5. Medicijngebruik

Sommige geneesmiddelen kunnen haarverlies als bijwerking veroorzaken, zoals:

• Hormonale therapieën

• Antidepressiva

• Antivirale middelen

• Anti-acnemedicatie

6. Te frequente productwissels

Onregelmatig gebruik of te snel wisselen van trichologische producten kan het effect van de therapie tenietdoen. Behandeling vraagt om tijd en consistentie.

7. Onjuiste haarverzorging

Mythes zoals ‘hoe minder wassen, hoe beter’ kunnen leiden tot slechte hygiëne. Kies altijd een shampoo die afgestemd is op de behoeften van de hoofdhuid, niet alleen op het haar.

8. Ongediagnosticeerde huidproblemen

Aandoeningen als psoriasis, seborrhoïsch eczeem en atopische dermatitis kunnen haarverlies veroorzaken. Behandeling van de huid leidt vaak tot verbetering van het haarprobleem.

9. Roken

Roken vernauwt de bloedvaten, waardoor de haarwortels minder zuurstof en voeding ontvangen. Tabaksrook bevat stoffen die het DNA van haarfollikels aantasten – ook bij passieve rokers.

10. UV-schade

Zonlicht en hoge temperaturen maken de haarschubben kwetsbaar. UV-straling verhoogt bovendien de talgproductie, wat de kans op seborroïsch eczeem vergroot.

11. Haaruitval na de bevalling

Veel vrouwen ervaren 3 maanden na de bevalling haaruitval door hormonale veranderingen. Deze vorm van telogeen effluvium is normaal en herstelt zich meestal binnen 8–10 maanden.

Hoe behandel je telogeen effluvium?

De belangrijkste stap is het achterhalen en elimineren van de oorzaak. Soms is dit niet (volledig) mogelijk. Dan is symptomatische ondersteuning noodzakelijk:

• Suppletie van ontbrekende voedingsstoffen (zoals ijzer, B12 of vitamine D)

• Trichologische verzorgingsproducten gericht op versterking en herstel

• Behandelingen ter stimulatie van de haarfollikels (zoals mesotherapie, microneedling of LED-therapie)

Elke behandeling moet afgestemd worden op de individuele situatie. Daarom is het raadzaam om bij aanhoudend haarverlies een tricholoog te raadplegen.

Waarom een tricholoog raadplegen?

Een tricholoog voert:

• Een diepgaand vraaggesprek uit over gezondheid, leefstijl en verzorging

• Een trichoscopisch onderzoek van de hoofdhuid en haarwortels

• Indien nodig: advies voor aanvullend bloedonderzoek of doorverwijzing naar andere specialisten (bijv. endocrinoloog)

Zo ontstaat een persoonlijk behandelplan dat rekening houdt met zowel de oorzaak als de intensiteit van het haarverlies.

Wil je meer weten over telogeen effluvium en haarverzorging?

Download ons e-book vol praktische tips en bewezen informatie over haar, hoofdhuid en behandelingen. Of neem direct contact op met het HairDoctors Kliniek in Tilburg voor professioneel advies.

Wacht niet tot het erger wordt – laat je haar professioneel beoordelen en begeleid behandelen.